Nadwrażliwość zębów - co musisz wiedzieć o jej przyczynach i leczeniu?

Chyba nie ma osoby, która przynajmniej raz nie czuła dyskomfortu, czy wręcz bólu zęba, gdy piła lub jadła coś gorącego albo bardzo zimnego. Tak właśnie objawia się nadwrażliwość zębów, która najczęściej daje o sobie znać w okolicy przyszyjkowej zębów, szczególnie u pacjentów z recesją dziąseł oraz utratą twardych tkanek. Szukając ulgi, bardzo często sięgamy po specjalne pasty na nadwrażliwość zębów i żele znoszące nieprzyjemne dolegliwości. W poniższym artykule przyjrzymy się bliżej przyczynom i skutecznym sposobom radzenia sobie z nadwrażliwością zębów, zarówno w domowym zaciszu, jak i w gabinecie dentystycznym.

Spis treści

• Dlaczego odczuwam ból zęba po wypiciu zimnego napoju?
• Jak rozpoznać nadwrażliwość zębów? – typowe objawy
• Co powoduje nadwrażliwość zębów? – najczęstsze przyczyny
• Jak zwalczyć nadwrażliwość zębów? - sprawdzone sposoby
• Jakie czynniki najbardziej predysponują do powstania nadwrażliwości zębiny?
• Leczenie nadwrażliwych zębów u dentysty
• Nadwrażliwość zębów po wybielaniu

Pierwszym niepokojącym objawem, zwiastującym nadwrażliwość zębów, jest ostry, przeszywający ból zęba po zjedzeniu czegoś zimnego lub gorącego. Może on pojawić się również po spożyciu czegoś kwaśnego, słodkiego lub w podczas szczotkowania zębów. Czasem nawet wciąganie powietrza przez zęby powoduje ból, a nawet zmiany ciśnienia atmosferycznego. Nadwrażliwość zębów lub inaczej nadwrażliwość zębiny występuje stosunkowo często. Niektóre źródła podają, że blisko 40% osób zmaga się z tym problemem.

A dlaczego nasze zęby nagle stają się bardziej wrażliwe? Przyczyn nadwrażliwości zębiny jest wiele. Może ona świadczyć o kłopotach ze szkliwem zębów lub być efektem chorób przyzębia. Kiedy szkliwo ulega osłabieniu (demineralizacji), przestaje zabezpieczać silnie unerwioną zębinę przed czynnikami zewnętrznymi. Wtedy wszelkie bodźce chemiczne, bodźce termiczne czy bodźce dotykowe (zimne lody, gorąca kawa, kwaśne lub słodkie produkty), docierając do zakończeń nerwowych w miazdze zęba przez otwarte kanaliki zębinowe, powodują ból.

1. Nagły i nieoczekiwany ból zęba, często opisywany jako przeszywający i kłujący.

2. Zwiększona czułość na bodźce, występująca na konkretnym zębie lub kilku sąsiadujących zębach.

3. Ostra reakcja bólowa na wysokie i niskie temperatury (np. gorąca zupa, zimny napój).

4. Dyskomfort lub ból podczas gryzienia lub żucia pokarmów.

5. Unikanie płynów do płukania jamy ustnej zawierających alkohol.

6. Doświadczanie bólu podczas oddychania przez zęby.

Sprawdź też: Ranking polecanych past na nadwrażliwość zębów.

1. Mycie zębów z użyciem twardych szczoteczek lub mocno ściernych past do zębów, na przykład długotrwałe stosowanie intensywnie wybielających past do zębów.

2. Niewłaściwe nawyki higieniczne, czyli zbyt mocne dociskanie szczoteczki do zębów i dziąseł czy niepoprawna technika szczotkowania zębów.

3. Bruksizm, czyli zgrzytanie zębami (szczególnie w nocy, gdy śpimy może dojść do mimowolnego zgrzytania zębami).

4. Wady zgryzu i mocno stłoczone zęby.

5. Specyficzna budowa anatomiczna zęba i tendencja do powstawania ubytków przyszyjkowych.

6. Stany zapalne dziąseł.

7. Nieodpowiednia dieta, w której dominują słodkie napoje gazowane.

8. Choroby układu pokarmowego, takie jak refluks żołądkowo-jelitowy czy wymioty.

9. Zabiegi wybielania zębów lub inne leczenie stomatologiczne, które mogą wywoływać przemijającą wrażliwość zębów.

Walka z nadwrażliwością zębów polega przede wszystkim na złagodzeniu jej objawów. Pacjenci z nadwrażliwością powinni używać szczoteczek z miękkim lub średnim włosiem, aby nie ścierać już osłabionego szkliwa oraz stosować pasty na nadwrażliwość zębów, które pomogą złagodzić objawy nadwrażliwości zębów i wzmocnią szkliwo.

Domowe sposoby na nadwrażliwość zębów – pomocne wskazówki

Odpowiednia higiena jamy ustnej

• Regularnie i starannie szczotkuj zęby. Zalegająca, niedokładnie usuwana płytka nazębna może prowadzić do zapalenia dziąseł i rozwoju chorób przyzębia. W wyniku zaniedbania higieny jamy ustnej może dojść do recesji dziąseł i odsłonięcia szyjek zębowych, które są bardziej wrażliwe na bodźce zewnętrzne.

• Zastosuj odpowiednią technikę szczotkowania. Polecana jest technika wymiatania (roll), gdzie szczoteczka jest ustawiona pod kątem 45 stopni w kierunku linii dziąseł. Jeśli masz kłopot z opanowaniem właściwej techniki szczotkowania, rozważ zakup ➤szczoteczki sonicznej, która znacząco usprawni cały proces mycia zębów i pozwoli Ci skuteczniej usunąć płytkę nazębną.

• Pamiętaj, aby nie dociskać zbyt mocno szczoteczki do zębów i dziąseł. Wybieraj szczoteczki miękkie lub o średnim stopniu twardości. Zwróć uwagę, aby taka szczoteczka miała gęsto rozmieszczone włókna. 

Polecane dla Ciebie

Wybór odpowiedniej pasty na nadwrażliwość

• Na nadwrażliwość zębów wybieraj pasty, zawierające składniki łagodzące objawy bólowe. Są to substancje takie jak: sole strontu i potasu, aminofluorki, fluorki cyny. Ich mechanizm działania polega na blokowaniu ujść kanalików zębinowych. Z kolei azotan potasu lub chlorek potasu będą zmniejszać przewodnictwo nerwowe w kanalikach zębinowych, przynosząc tym samym natychmiastową ulgę w nadwrażliwości. 

• W codziennej higienie jamy ustnej sprawdzą się nie tylko ➤pasty do zębów na nadwrażliwość, ale też specjalne żele na nadwrażliwość, które sprawdzą się, szczególnie gdy zmagamy się z ostrą nadwrażliwością zębów. Uzupełnieniem będą też specjalistyczne płukanki, które dostarczą składniki aktywne do trudno dostępnych miejsc. 

Polecane dla Ciebie

Wzmocnij szkliwo zębów

• W terapii nadwrażliwości bardzo pomocne mogą okazać się także ➤preparaty remineralizujące. Niektóre badania wskazują, że fosfopeptyd kazeiny — amorficzny fosforan wapnia (CPP-ACP) skutecznie wspiera proces remineralizacji i pomaga odbudować uszkodzone szkliwo zębów. Składnik ten znajdziemy na przykład w produktach ➤GC Tooth Mousse i ➤GC Mi Paste.

Dzięki tym domowym strategiom, możesz skutecznie łagodzić nadwrażliwość zębów i cieszyć się komfortem podczas codziennych czynności. Pamiętaj jednak, że w przypadku utrzymujących się lub nasilających problemów, zawsze warto skonsultować się z lekarzem stomatologiem.

Przeczytaj też: Odbudowa szkliwa zębów, czyli o tym jak wzmocnić zęby?

Polecane dla Ciebie

Recesja dziąseł

Recesja dziąseł lub zapalenie przyzębia, nawet po zastosowanym leczeniu, może prowadzić do problemu nadwrażliwości zębów. Dzieje się tak, gdyż korzeń zęba, który jest pokryty cementem (materiałem delikatniejszym niż szkliwo), może ulec stopniowemu ścieraniu, co powoduje odsłonięcie zębiny. To dlatego w przypadku recesji dziąseł bardzo często odczuwamy nadwrażliwość zębiny.

Erozja szkliwa

Erozja szkliwa powstaje na skutek długotrwałego działania kwasów. Mówiąc najprościej kwasy "rozmiękczają" mineralną warstwę zębów, które w ten sposób ulega uszkodzeniu i stopniowo traci swoje właściwości ochronne. A skąd najczęściej pochodzą kwasy? Najczęściej z pożywienia, ale również mogą pochodzić z wnętrza naszego organizmu. Dlatego często nadwrażliwość zębów towarzyszy takim chorobom jak refluks żołądkowo-jelitowy czy bulimia.

To, co jemy, także wpływa na kondycję naszego szkliwa. Kwaśne produkty jak cytrusy, soki owocowe, napoje gazowane czy wino spożywane w dużej ilości również mogą powodować nadwrażliwość zębów. Oczywiście nie chodzi o to, aby całkowicie wyeliminować te produkty z diety, ale aby spożywać je z umiarem. Niektóre z nich jak cytrusy czy soki owocowe to cenne źródło wartości odżywczych.

Pamiętajmy, aby po posiłku bogatym w kwasy nie myć od razu zębów. Nasza jama ustna potrzebuje czasu, aby zneutralizować kwaśne środowisko. W tym pomoże żucie gumy bezcukrowej lub przepłukanie jamy ustnej wodą. Dopiero po upływie godziny najlepiej umyć zęby.

Niepróchnicowe ubytki tkanek twardych

Niepróchnicowe ubytki tkanek twardych, takie jak abrazja, abfrakcja, atrycja czy wcześniej wspomniana erozja szkliwa, również mogą być przyczyną nadwrażliwości zębowej. Atrycja, czyli stopniowe ścieranie szkliwa zębów, na skutek nadmiernego tarcia zęba o ząb może doprowadzić do zapalenia miazgi zęba lub jej martiwcy. Inny skutek atrycji to nadwrażliwość szyjek zębowych. Częstą przyczyną atrycji jest bruksizm oraz wady zgryzu. Wady zgryzu mogą także doprowadzić do abfrakcji, czyli sytuacji, kiedy to na skutek zbyt dużych obciążeń zgryzowych dochodzi do powstania ubytków poddziąsłowych. Nieleczona abfrakcja sprzyja także nadwrażliwości przyszyjkowej.

Przeczytaj też: Szyna relaksacyjna. Koniec z problemem zgrzytania zębami.

Jak w każdym innym leczeniu, w walce z nadwrażliwością najważniejsze jest określenie, co jest przyczyną. Dopiero w kolejnych krokach stomatolog zdecyduje, jakie metody i środki zastosować. Standardowo, w trakcie profesjonalnego leczenia nadwrażliwości zębiny, zaleca się również stosowanie domowych środków, takich jak specjalistyczne pasty, żele i płukanki.

Wśród metod leczenie nadwrażliwości u dentysty wyróżnia się:

• Lakiery fluorkowe, które wręcz natychmiastowo łagodzą nieprzyjemny ból poprzez blokowanie przewodnictwa nerwowego w kanalikach zębinowych.

• Lasery biostymulujące, które także hamują przewodnictwo nerwowe.

• Pokrywanie recesji dziąseł czy zakładanie wypełnień, gdy ubytki są głębokie. 

Należy pamiętać, że podjęcie odpowiednich działań będzie zależne od rodzaju problemu, z jakim się mierzymy: czy to nadmierne starcie zębów, ubytki przyszyjkowe pochodzenia niepróchnicowego, czy też recesje dziąseł. 

Zwiększona wrażliwość po wybielaniu czy to, to samo co nadwrażliwość zębiny? Nie do końca. Składnik wybielający stosowany podczas profesjonalnego zabiegu wybielania ma zdolność do przenikania przez szkliwo i zębinę. Dociera do głębszych warstw zęba, powodując czasowy stan zapalny i zwiększoną wrażliwość, która jest na szczęście przemijająca. Aby złagodzić nieprzyjemne objawy, warto po zabiegu wybielania zębów zastosować specjalny żel na nadwrażliwość zębów, który zawiera, na przykład azotan potasu.