Jak czyścić aparat ortodontyczny stały i ruchomy?

Systematyczne czyszczenie aparatu ortodontycznego jest niezwykle ważne tak samo, jak codzienna higiena jamy ustnej. Niezależnie od tego, czy nosimy aparat stały, czy ruchomy należy odpowiednio o niego dbać. Na aparacie ortodontycznym podobnie, jak na zębach rozwijają się bakterie oraz odkładają osady i resztki jedzenia. Dlatego brak regularnego mycia aparatu może prowadzić do różnych problemów, począwszy od nieprzyjemnego oddechu po przyspieszony rozwój próchnicy, aż po powstawanie owrzodzeń czy chorób dziąseł. W tym artykule dowiesz się, jak prawidłowo myć zęby z aparatem ortodontyczny stałym oraz jak dbać o ruchomy aparat ortodontyczny. 

Spis treści

• Czyszczenie aparatu ortodontycznego – dlaczego jest tak ważne?
• Jak prawidłowo myć zęby z aparatem stałym?
• Irygator do aparatu ortodontycznego – dlaczego warto się w niego zaopatrzyć?
• Aparat ortodontyczny ruchomy - rodzaje
• Czym myć aparat ortodontyczny ruchomy?

Zęby z aparatem powinniśmy myć nie tylko rano i wieczorem, ale również po każdym posiłku. Regularne mycie zębów pomaga nie tylko zapobiegać próchnicy, czy stanom zapalnym dziąseł, ale także usunąć resztki posiłku, które przykleiły się do zamków aparatu. Skórki owoców, warzyw czy nawet małe nasionka mogą łatwo zagnieździć się w aparacie. Dlatego dobrym pomysłem jest noszenie ze sobą szczoteczki ortodontycznej i innych akcesoriów, które nie zajmują dużo miejsca, a przy tym są niezastąpione w przypadku nagłej potrzeby umycia zębów - na przykład w pracy, szkole lub podczas spotkania ze znajomymi. Jeśli korzystasz ze szczoteczki sonicznej, to dobrze jej używać na przykład rano i wieczorem. Więcej o tym, jakich akcesoriów używać, gdy nosisz aparat, przeczytasz w naszym wpisie ➤Jak dbać o aparat ortodontyczny.

• Przed umyciem zębów, zdejmij z aparatu jego ruchome części, takie jak wyciągi.

• Rozpocznij mycie od elementów, które znajdują się na zębach trzonowych i stopniowo przejdź do zębów przednich. Zatrzymaj się przy każdym fragmencie aparatu na dłuższą chwilę, około 10 sekund, tak aby dokładnie usunąć zanieczyszczenia z pierścieni, zamków, rurek i łuków aparatu.

• Wybierz szczoteczkę ortodontyczną, której włókna układają się w kształt litery "V" lub "X". Takie ułożenie włókien ułatwia czyszczenie obszarów znajdujących się między aparatem a zębami. Ustaw szczoteczkę pod lekkim kątem, około 45 stopni, tak aby końce włókien były skierowane w stronę linii dziąseł. Upewnij się, że włókna szczoteczki docierają także do niewielkiego obszaru poza linią dziąseł. Wykonuj delikatne ruchy w przód i tył. Możesz też użyć szczoteczki elektrycznej ze specjalną końcówką ortodontyczną, która pozwoli Ci szybciej i dokładniej wyczyścić trudno dostępne miejsca przy aparacie. 

• W następnym kroku czyścimy przestrzenie międzyzębowe. Do tego celu możesz użyć nici dentystycznej dedykowanej do aparatów ortodontycznych lub szczoteczki międzyzebowej. Szczoteczka międzyzębowa pomoże sprawnie usunąć zalegającą płytkę nazębną i resztki pokarmowe, które utkwiły pomiędzy elementami aparatu, a nie udało ich się usunąć przy pomocy szczoteczki manualnej. Doskonałym uzupełnieniem będzie też irygator do zębów. O czym więcej przeczytasz w dalszej części artykułu.

• Użyj szczoteczki jednopęczkowej, jeśli potrzebujesz doczyścić nierówności na zębach trzonowych lub wąskie szczeliny między aparatem a zębami.

• W następnym kroku przystępujemy do szczotkowania zębów, na których nie ma aparatu. Ważne jest, aby dokładnie oczyścić wewnętrzną powierzchnię zębów od strony języka i podniebienia. Często te obszary są pomijane lub szczotkowane powierzchownie. Na zakończenie, należy umyć powierzchnie żujące zębów trzonowych oraz język.

• Na koniec możesz zastosować ortodontyczny płyn do płukania jamy ustnej, który nie tylko odświeży oddech, ale też będzie działać łagodząco i przeciwbakteryjnie. 

Jeśli zastanawiasz się, jakie błędy najczęściej popełniamy w czasie mycia zębów, przeczytaj nasz wpis o tym, ➤Jak prawidłowo myć zęby. 

Irygator to łatwe w obsłudze urządzenie, które skutecznie oczyszcza trudno dostępne zakamarki w jamie ustnej. Jest to szczególnie przydatne dla osób noszących aparat ortodontyczny. Dzięki działaniu wody pod ciśnieniem irygator dociera głębiej niż tradycyjna szczoteczka międzyzębowa czy nić dentystyczna. Skutecznie wypłukuje bakterie i resztki jedzenia spomiędzy zębów, wokół elementów aparatu i z obszarów poniżej linii dziąseł. Jest to niezwykle ważne, ponieważ irygator potrafi usunąć nawet bardzo drobne zanieczyszczenia, których nie udało się usunąć w pełni przy pomocy szczoteczki. Regularne korzystanie z irygatora pomaga zapobiegać zapaleniu dziąseł i ogranicza tworzenie płytki nazębnej, zwłaszcza w trudno dostępnych miejscach. Niektórzy producenci oferują specjalne końcówki ortodontyczne do irygatora, wyposażone w gęste włókna, które skutecznie oczyszczają obszary wokół zamków i łuków aparatu. Na rynku dostępne są różne modele irygatorów, zarówno stacjonarne, jak i bezprzewodowe, które łatwo można zabrać ze sobą w podróż lub do pracy. 

Polecane dla Ciebie

Aparaty ortodontyczne ruchome, czyli inaczej aparaty zdejmowane możemy podzielić na kilka rodzajów, w zależności od ich pełnionej funkcji. I tak wyróżniamy aparat aktywator, który stosuje się głównie u dzieci, aby zapobiec wyrzynaniu się zębów w niepożądanych miejscach. Kolejny rodzaj to aparat wyrównujący, tzw. Aligner, który występuje w formie nakładki na zęby. Jest alternatywą dla aparatu stałego dla dorosłych. Aparat retencyjny, czyli retainer to kolejny rodzaj aparatu, który pozwala utrzymać efekty po zakończonym leczeniu ortodontycznym. Możemy też wyróżnić aparat Twin Block, składający się z dwóch płytek akrylowych, do których przymocowane są klamry ortodontyczne. Najczęściej stosowany jest do leczenia wad zgryzu u dzieci.

• Podczas leczenia ortodontycznego przy użyciu aparatu ruchomego ważne jest nie tylko utrzymanie czystości naszych zębów, ale również samego aparatu. Wszelkich wskazówek dotyczących częstotliwości i sposobu czyszczenia aparatu ortodontycznego ruchomego może nam udzielić ortodonta.

• Jak często czyścić aparat ruchomy i czym? Najlepiej dwa razy dziennie, korzystając z letniej bieżącej wody i odpowiedniego środka myjącego. Może to być specjalna pasta, którą poleci ortodonta lub pasta do protez. Ważne jest, aby unikać zwykłej mocno ściernej pasty do zębów. Taka pasta może porysować powierzchnię aparatu, na którym w konsekwencji mogą powstać drobne ryski, sprzyjające odkładaniu się osadów i kamienia. Ponadto, należy unikać kontaktu aparatu ruchomego z wrzątkiem, ponieważ może to spowodować jego deformację, zwłaszcza jeśli jest wykonany z tworzywa akrylowego.

• Warto używać osobnej szczoteczki do zębów, którą będziemy czyścić wyłącznie aparat. Najlepiej wybrać szczoteczkę z miękkim włosiem. Dobrze sprawdzi się też szczoteczka do czyszczenia protez. Co pewien czas zaleca się umycie aparatu przy pomocy specjalnych tabletek do protez, które również sprawdzą się do czyszczenia aparatu ortodontycznego. Roztwór z tych tabletek pomoże usunąć osady i przebarwienia, które zgromadziły się na powierzchni aparatu. Dodatkowo odświeży aparat i usunie szkodliwe bakterie i inne drobnoustroje. Czyszcząc aparat ruchomy, pamiętajmy, aby nie chwytać go za klamry, co mogłoby go uszkodzić. Dodatkowo, należy pamiętać, że wyczyszczony aparat ruchomy zakładamy zawsze na umyte zęby.

• Po każdym czyszczeniu aparatu do korekty wady zgryzu należy go dokładnie wytrzeć i osuszyć, a następnie umieścić w specjalnym pudełku na aparat. Ważne jest, aby przechowywać aparat w suchych warunkach, unikając wilgoci, która sprzyja rozwojowi bakterii i grzybów.

• Niedostateczne czyszczenie aparatu może prowadzić do odkładania się kamienia i pojawiania się nieprzyjemnego zapachu na jego powierzchni. Jeśli aparat nie jest włożony w jamę ustną, powinien być przechowywany w czystym i suchym miejscu.

Polecane dla Ciebie